Monumenten onder de bescherming van UNESCO

De Romeinse imperator Diokletiaan bracht de laatste jaren van zijn leven in het enorme paleis door dat hij bouwde voor de stad waar hij is geboren, Aspalatosa in Dalmatië.

Door de eeuwen heen heeft de originele architectuur van het paleis zich veranderd, maar de mensen die hier in de stad wonen, later genaamd Spalato en vervolgens Split, gebruikten de bouw met erg kleine bouwveranderingen ten tijde van de Byzantijnen, Venetianen en Oostenrijk-Hongaarse tijden door te voren. Hierdoor ontstond binnen de Romeinse muren een harmonieuze stad Ook vandaag de dag is de schoonheid van het peristil paleis te zien, het mausoleum Diokletiaan, de Jupiter tempel, kerkjes langs de straten, de vroegchristelijke kerkjes, de Romaanse huizen, de deur van Andrija Buvin en het architectonische werk van Jurja Dalmatinac.

UNESCO...

Eén van de oudste en mooiste monumenten in Poreč is het complex van sacrale bouw, gebouwd ten tijden van de bischop Eufrasius, gelegen in het noordoostelijke deel van de geschiedkundige binnenstad.

De basiliek is drieschepig met een ruim en hoog middenschip dat aan de zijden gedeeld wordt door twee reeksen aan arcaden. De drie schepen eindigen in een halfronde abside en in de hoofdabside,die ruimer en dieper is dan die aan de zijden, ligt het cibori. De buitenhal (narteks) is verbonden met een ruim vierhoekig gevormd hof (atrium) waar zich aan de zijden een achthoekig doopgedeelte bevindt.

Het hedendaagse gezicht van de basiliek heeft het in de 13de en 15de eeuw verkregen, de kerktoren is gebouwd in de 16de eeuw. De abside is rijk aan mozaïekversieringen, tezamen met de mozaïeken in de kerk San Vitale in Ravenna vormen zij de belangrijkste voorbeelden van kunstmozaïeken in Europa.

Door de vloermozaieken en de bewaarde opschriften kunt u de verschillende bouwfasen volgen, adaptatie en verbouwingen en de reconstructie van het christelijke leven in de gemeenschap van Poreč.

UNESCO...

De rivier Korana liet een ketting van een twintigtal heldere, smaragdkleurige meren en baden ontstaan, die zich trapsgewijs laten overgaan en een aparte kalkbarrière vormen, ontstaan uit aparte kalkstenen.

Het water loopt uit het ene meer over in het andere via watervallen en hierdoor ontstaan grootse architectonische beweeglijke natuurfenomen.

De meren zijn omgeven door dichtbegroeide bossen met beuken, dennen en sparren waarin zich beren bevinden, wolven en zeldzame vogels, zoals langoor uilen.

UNESCO...

De oude binnenstad van Trogir is gesticht door Griekse kolonisten afkomstig van het eiland Vis in de IIde eeuw voor de jaartelling. Onder deze antieke binnenstad ligt de antieke binnenstad van Trogir, die de bestbewaarde Romaans-gotische stad niet alleen langs de Jadran is, maar in geheel centraal Europa.

De middeleeuwse binnenstad van Trogir, omringd door stadsmuren, een unieke samenstelling van een goed bewaard gebleven kasteel en torens, alsook een groot aantal bouwwerken en paleizen uit de Romaanse, gotische, renaissance en baroktijd.

Het beroemdste bouwwerk is de kathedraal van Trogir met een portaal van de westdeur, kunstwerk van de meester Radovana, het bekendste voorbeeld van Romaans-gotische kunst in Kroatië.

UNESCO...

De muren van de oude stad Dubrovnik omringd door het buitengewoon goedbewaarde complex van openbare en privé, sacrale en privé bouwwerken uit alle perioden van de stadsgeschiedenis uit de begintijd in de 7de eeuw. Het dient vermeld te worden dat de hoofdstraat van de oude stad, Stradun, vorstenkasteel, de kerk Sveti Vlah, kathedraal, de drie grote kloosters, het douanegebouw en het stadhuis.

De Republiek Dubrovnik stelde een aparte politieke en territoriaal geheel voor, sierde om zijn cultuur, bloeiende handel en in het speciaal om zijn vrijheid die zij bewaarde door de rumoerige eeuwen heen.

UNESCO...

De kathedraal Sveti Jakov in Šibenik, een drieschepige basiliek met drie absiden en een koepel (hoogte binnenin bedraagt 32 m). Met de constructie van de katedraal werd begonnen in Venetiaans-gotische stijl, maar werd beëindigd in de Toscaanse-renaissance stijl.

Meer dan 150 jaren zijn voorbij gegaan voordat het besluit werd genomen voor de bouw van de kathedraal in 1402 en het klaar was in 1555. Met de bouw begon men in 1431 op de plek waar vroeger een kleinere kathedraal heeft gestaan men heeft hierbij gebruik gemaakt van het materiaal van de vroegere bestaande kerk. De stenen waren afkomstig van Korčula, Susak, Brač, Rab en Krk.

Dit unieke sacrale monument is in het bijzonder een interessant voorbeeld van een uniek bouwwerk dat geen muurelementen heeft, en waar muren, plafonds en koepels geconstrueerd werden via unieke methoden (die als eerste door Juraj Dalmaltinac gebruikt werden) die later toegevoegd werden, in het geheel stapelt men precies uitgehouwen steendelen, een methode die gebruikt werd in de bouw.

Het resultaat is een samenstelling bestaand uit een stenengeheel, een methode van stapelen, en een absoluut harmonieus interieur, van een aan de buitenzijde grootuitziende kathedraal.

De bouwtechniek is het beste te zien in de hoofdfasade (forma trolista) één van de oudste in Europa die op een unieke en natuurlijke wijze zich voortzet en een onderdeel vormen van de drieschepige tekening van de kerk in harmonie met de vorm.

UNESCO...

Starogradsko polje is het grootste en meest vruchtbare landbouwgebied op Hvar en tevens van de Adriatische eilanden. Met zijn 6 km lengte strekt het zich uit van de baai Vrboska tot aan de baai van Starigrad in de richting oost-west.

Het specifieke kenmerk van Starogradskog polja is dat het parcelleren nog dateert uit de tijd van de Griekse kolonisatie. Bij de oprichting van de kolonies, verdeelden de Grieken de grond nabij de steden in ongeveer 73 gelijke rechthoekige delen, van ca. 181 x 905 m. Deze wijze van parcelleren is de best bewaarde originele Griekse verdeling van grond in het gehele Middellandse Zeegebied. Op deze grondstukken bevinden zich meer dan 100 archeologische vindplaatsen zoals ook diverse kleine stallen uit de Griekse tijd (de Grieken vestigden zich hier op het eiland in de 4de eeuw voor Christus) en een aantal Romeinse landerijen, waaronder de meest bekende villa rustica Kupinovik die zich ten noorden van de weg Jelsa-Stari Grad en de Griekse toren Maslinovik ten noorden van het sportvliegveld in dit gebied bevindt.

Sinds juli 2008 staat Starogradsko polje op de lijst van UNESCO werelderfgoed. Deze wereldorganisatie gaf als reden op dat er op deze locaties olijf- en wijngaarden aangelegd zijn maar verder "vrijwel onveranderd" zijn gebleven vanaf de eerste kolonisatie van de oude Grieken, ofwel de laatste 24 eeuwen, en dat het hier gaat om een unieke getuigenis van een geometrische indeling van land zoals deze in de oudheid werd toegepast.

UNESCO...

Middeleeuwse grafstenen, stećci, stammen uit de periode van de tweede helft van de 12e eeuw tot de 16e eeuw, de meesten zijn vervaardigd tijdens de 14e en 15e eeuw. De stećci zijn uit een stuk steen gehouwen, dat laat de kunde en vakmanschap van de steenhouwer die ze gemaakt heeft goed zien. Zij zijn vaak versierd met opschriften of simpele tekeningen zoals spiralen, bogen en religieuze symbolen, maar ook ingewikkeldere motieven zoals dieren en riddertoernooien. Het bekendste motief op een stećci is een man met een opgeheven rechterhand. Op het territorium van Kroatië bevinden zich ongeveer 4.000 stećci op twee begraafplaatsen: Velika en Mala Crljivica (Cista Velika) en Dubravka/St. Barbara (Konavle). Behalve in Kroatië zijn er ook stećci in Bosnië en Herzegovina, Montenegro en Servië. Ieder land is zelf verantwoordelijk voor bescherming, behoud en onderhoud van de stećci grafstenen die zich op hun territorium bevinden.

UNESCO...

De versterkte bouwwerken die zich uitstrekken over meer dan 1.000 kilometer, van Lombardije in Italië tot de oostkust van de Adriatische Zee, vormen een uniek systeem bedoeld voor verdediging vanaf zee en vanaf land. Het is gebouwd door de Venetiaanse Republiek in de periode van de 16e tot de 17e eeuw. De forten op het land beschermden de Republiek van Europese machten uit het noordwesten, deze staan bekend als ,,Stato da Terra’’, terwijl de forten ,,Stato da Mar’’ de Venetiaanse zeeroutes en havens beschermden. Als deel van deze Venetiaanse verdedigingswerken bevinden zich in Kroatië het fort St. Nikola en de verdedigingsmuur in Zadar. Het fort St. Nikola bevindt zich niet ver van de stad Šibenik. Het ligt op een klein eiland en het zuidelijke deel is door een smal pad verbonden met de kust. Het is gebouwd met als doel de stad Skradin te veroveren van de Turken in 1522. Het meest interessante deel van het fort is de driehoeksvorm. Deze vormen waren in die tijd zeer zeldzaam, Zowel in Kroatië als in Europa. Ook is het interessant dat het fort nooit zijn doel heeft vervuld, het is nooit aanvallend of defensief actief geweest. De verdedigingsmuren van de stad Zadar scheiden het oude deel van de stad van het vaste land, ooit waren die twee enkel verbonden door een beweegbare houten brug. De muren zijn in verschillende richtingen versterkt met forten en de kroon van de verdediging is het fort Forte dat vanwege de monumentaliteit alle andere defensiewerken in de buurt overtreft. Net als het fort St. Nikola zijn de verdedigingswerken gebouwd met als primair doel verdediging tegen het Ottomaanse Rijk.

UNESCO...

De beukenbossen van de Karpaten en van andere regio’s in Europa zijn een goed voorbeeld van ongerepte bosgebieden in een gematigd klimaat. In 2007 zijn ze voor de eerste keer opgenomen op de UNESCO lijst van werelderfgoed, ze strekten zich uit van het Rakhiv en Čornohor gebergte in Oekraïne, via de Poloniny kliffen naar het Bukovo gebergte en het Vihorlat gebergte in Slowakije. De eerste uitbreiding gebeurde in 2011 toen er vijf gelijke bosgebieden in Duitsland werden opgenomen. De Republiek Kroatië is op 7 juli 2017 samen met de negen overgebleven landen (Albanië, Oostenrijk, België, Bulgarije, Italië, Roemenië, Slovenië, Spanje en Oekraïne) opgenomen tijdens de tweede uitbreiding van de UNESCO lijst. De Republiek Kroatië neemt deel aan het genoemde gebied met drie locaties: Nationaal Park Paklenica, Hajdučki en Rožanski Kukovi, en Nationaal Park Noord Velebit.

UNESCO...